Η εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση μπορεί να εμφανιστεί κάτω από συγκεκριμένες παθολογικές καταστάσεις, οι οποίες ευνοούν την δημιουργία θρόμβων μέσα στις φλέβες. Αυτές οι καταστάσεις, γενικά, χαρακτηρίζονται από ακινησία για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αυτό παρατηρείται κυρίως μετά από μία χειρουργική επέμβαση, ή κάποιο ατύχημα, ή περιορισμό της κινητικότητας σε νοσοκομειακό ή άλλο περιβάλλον

Τέλος, η κατάσταση αυτή αποτελεί ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα υγείας. Οι θρόμβοι μέσα στις φλέβες μπορεί να αποσπαστούν, και μέσω του φλεβικού δικτύου να φτάσουν στα πνευμόνια, εμποδίζοντας έτσι την αιμάτωσή τους (πνευμονική εμβολή).

Ποια είναι τα συμπτώματα της εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης;

Τα βασικά συμπτώματα της εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης είναι:

• Πρήξιμο του ενός κάτω άκρου (σπάνια και των δύο).
• Πόνος στο κάτω άκρο, κυρίως στην περιοχή της γάμπας.

Ποια είναι τα σημάδια μιας πιθανής πνευμονικής εμβολής;

• Ανεξήγητη και ξαφνική δυσκολία στην ανάσα
• Πόνος στο στήθος ή δυσφορία, συμπτώματα τα οποία χειροτερεύουν με την βαθειά αναπνοή ή τον βήχα.
• Ζάλη ή τάση για λιποθυμία.
• Ταχυκαρδία.
• Βήχας με αποβολή αίματος

Ποιά είναι τα αίτια της εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης;

Θρόμβοι μέσα στις βαθειές φλέβες των κάτω άκρων μπορούν να προοκληθούν με οποιοδήποτε τρόπο, ο οποίος εμποδίζει το αίμα να κυκλοφορεί ελεύθερα ή να πήζει φυσιολογικά.

Οι κυριότεροι παράγοντες, οι οποίοι μπορούν να προκαλέσουν θρόμβωση είναι:

• Κληρονομικοί παράγοντες (γονίδια), τα οποία κάνουν ευκολότερη την διαδικασία πήξεως του αίματος. Αυτοί οι παράγοντες μπορεί να μην προκαλούν κανένα πρόβλημα, μέχρις ότου συνδυαστούν με κάποιο άλλο παράγοντα.
• Παρατεταμένη ακινησία, όπως στην παράλυση ή την μακροχρόνια παραμονή σε νοσοκομείο. Ακινησία σημαίνει απουσία συσπάσεων των μυών της γάμπας. Οι μύες αυτοί, όταν συσπώνται, συμβάλουν σημαντικά στην προώθηση του αίματος μέσα στις φλέβες. Όταν η ροή του αίματος στις φλέβες μειώνεται, αυξάνει ο κίνδυνος θρομβώσεων.
• Τραυματισμός ή χειρουργική επέμβαση. Ο τραυματισμός φλεβών ή μια χειρουργική επέμβαση αυξάνουν τον κίνδυνο θρομβώσεων.
• Εγκυμοσύνη. Στην εγκυμοσύνη αυξάνεται η πίεση μέσα στις φλέβες της πυέλου και των κάτω άκρων. Ιδιαίτερο κίνδυνο διατρέχουν οι έγκυες με κάποια κληρονομική προδιάθεση για θρόμβωση. Ο κίνδυνος θρόμβωσης υπάρχει μέχρι και 6 εβδομάδες μετά τον τοκετό.
• Αντισυλληπτικά ή άλλα ορμονικά σκευάσματα. Τα φάρμακα αυτά αυξάνουν την ικανότητα του αίματος να δημιουργεί θρόμβους.
• Παχυσαρκία. Το μεγάλο σωματικό βάρος αυξάνει την πίεση στις φλέβες της λεκάνης και των ποδιών
• Κάπνισμα. Το κάπνισμα ευνοεί την διαδικασία θρόβωσης του αίματος.
• Καρκίνος. Διάφορες μορφές καρκίνου παράγουν ουσίες στο αίμα, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν πήξη του αίματος.
• Καρδιακή ανεπάρκεια. Οι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για θρόμβωση και πνευμονική εμβολή.
• Ηλικία. Εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση μπορεί να παρατηρηθεί σε κάθε ηλικία. Μετά την ηλικία όμως των 60 ετών, ο κίνδυνος αυτός αυξάνει περισσότερο.
• Πολύωρη καθιστική θέση, όπως η πολύωρη οδήγηση ή το πολύωρο ταξίδι με αεροπλάνο. Και σε αυτές τις περιπτώσεις, η απουσία συσπάσεων των μυών της γάμπας, ευνοούν την ανάπτυξη θρόμβων.

Ποιες είναι οι επιπλοκές από την εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση;

Α) Πνευμονική εμβολή

Η εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση μπορεί να οδηγήσει σε μία πολύ επικίνδυνη επιπλοκή που ονομάζεται πνευμονική εμβολή. Στην πνευμονική εμβολή τμήμα του θρόμβου, ο οποίος συνήθως βρίσκεται στο πόδι, αποσπάται από την θέση του και μεταφέρεται, μέσω του δικτύου των φλεβών, προς τα πνευμόνια. Εκεί, τα αγγεία των πνευμόνων φράσσονται από το πηγμένο αίμα (θρόμβοι) και έτσι παύουν να αιματώνονται φυσιολογικά. Η διαδικασία αυτή μπορεί να αποβεί μοιραία για τον ασθενή. Έτσι, άμεσα, με την υποψία και μόνο της νόσου, πρέπει να αναζητείται ιατρική βοήθεια.

Τα συμπτώματα της νόσου, όπως προαναφέρθηκε, είναι:

• Ανεξήγητη και ξαφνική δυσκολία στην ανάσα
• Πόνος στο στήθος ή δυσφορία, συμπτώματα τα οποία χειροτερεύουν με την βαθειά αναπνοή ή τον βήχα
• Ζάλη ή τάση για λιποθυμία
• Ταχυκαρδία
• Βήχας με αποβολή αίματος

 Β) Μεταθρομβωτικό σύνδρομο

Το σύνδρομο αυτό παρατηρείται συχνά μετά από θρόμβωση των κάτω άκρων. Μάλιστα, όσο πιο εκτεταμένη είναι η θρόμβωση, τόσο συχνότερο και με μεγαλύτερη ένταση, παρουσιάζεται η κατάσταση αυτή.

Το μεταθρομβωτικό σύνδρομο οφείλεται στις φλεβικές βαλβίδες που καταστρέφονται από την παρουσία του θρόμβου μέσα στις φλέβες. Τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν έως και αρκετά χρόνια μετά το θρομβωτικό επεισόδιο και συνήθως είναι τα ακόλουθα:

• Πρήξιμο των ποδιών (οίδημα).
• Πόνος στα κάτω άκρα.
• Αλλαγή χρώματος του δέρματος (μελάγχρωση).
• Έλκη (πληγές) του δέρματων των κάτω άκρων

Πώς η φλεβική θρόμβωση οδηγεί σε μεταθρομβωτικό σύνδρομο;

Ποιες διαγνωστικές εξετάσεις απαιτούνται σε περίπτωση υποψίας εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης;

Στην διαδικασία διάγνωσης της εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης, ο γιατρός σου μπορεί να σε κάνει μία σειρά ερωτήσεων για τα συμπτώματά σου. Επιπλέον, ο γιατρός θα σε εξετάσει για τυχόν οίδημα (πρήξιμο) των κάτω άκρων, ευαισθησίας κατά την ψηλάφηση της γάμπας ή αλλαγές στο χρώμα του δέρματος.

Με βάση την υποψία από την παραπάνω κλινική εξέταση, ο γιατρός, επιπλέον μπορεί να ζητήσει τις ακόλουθες εξετάσεις:

• Υπέρηχο φλεβών. Με αυτή την απλή και ανώδυνη εξέταση μπορεί να γίνει εύκολα η διάγνωση της νόσου. Πολλές φορές μπορεί να χρειαστούν επαναληπτικές εξετάσεις για έλεγχο της πορείας και της έκτασης του θρόμβου.
• Εξετάσεις αίματος. Σχεδόν όλοι οι ασθενείς με θρόμβωση έχουν αυξημένη μία ουσιά στο αίμα τους, που ονομάζεται Δέλτα διμερές (D- Dimer). Η ουσία αυτή ανιχνεύεται εύκολα με μια απλή εξέταση αίματος.
• Αξονική ή Μαγνητική φλεβογραφία. Και οι δύο αυτές εξετάσεις παρέχουν λεπτομερείς εικόνες του σώματος με την παρουσία και την ακριβή έκταση του θρόμβου.
• Η επεμβατική εξέταση της φλεβογραφίας, η οποία γίνεται με παρακέντηση περιφερικής φλέβας και έγχυση σκιαγραφικής ουσίας, σπάνια γίνεται στις μέρες μας, λόγω των καλών αποτελεσμάτων του λιγότερου επεμβατικού υπερήχου.

Ποια είναι η θεραπεία της εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης;

Αμέσως με την διάγνωση της εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης πρέπει η θεραπεία να στοχεύσει σε δύο πράγματα:

• Το σταμάτημα της αύξησης του μεγέθους του θρόμβου, και
• Την αποφυγή απόσπασης τμήματος θρόμβου προς την κυκλοφορία και τελικώς προς τα πνευμόνια.

Μετά την επίτευξη των δύο παραπάνω στόχων, ο σκοπός της θεραπείας είναι να μειώσουμε τις πιθανότητες να έχουμε στο μέλλον ένα καινούριο επεισόδιο θρόμβωσης. Οι στόχοι αυτοί επιτυγχάνονται με τα παρακάτω θεραπευτικά μέτρα:

• Αντιπηκτικά φάρμακα. Η βασική κατηγορία φαρμάκων που σταματούν την αύξηση του θρόμβου και προστατεύουν από πνευμονική εμβολή είναι τα λεγόμενα αντιπηκτικά φάρμακα. Τα φάρμακα αυτά μειώνουν την ικανότητα του αίματος να δημιουργεί θρόμβους, δηλαδή, με απλά λόγια, να πήζει. Έτσι, ενώ δεν μπορούν να διαλύσουν τον θρόμβο, τον σταθεροποιούν, προστατεύοντας με τον τρόπο αυτό, από πνευμονική εμβολή. Ταυτοχρόνως, μειώνουν σημαντικά την πιθανότητα δημιουργίας νέων θρόμβων.

Στην αρχή της θεραπείας, τα αντιπηκτικά που χρησιμοποιούνται είναι ενέσιμα (με πολύ λεπτές βελόνες, σαν και αυτές που χρησιμοποιούν οι διαβητικοί ασθενείς για να λάβουν την ινσουλίνη τους). Εν συνεχεία, χρησιμοποιούνται αντιπηκτικά φάρμακα από του στόματος. Τα τελευταία χρόνια έχουν κυκλοφορίσει καινούρια σκευάσματα αντιπηκτικών από του στόματος με άριστη αποτελεσματικότητα και μεγαλύτερη ασφάλεια κατά την χρήση τους.

Η διάρκεια της θεραπείας με αντιπηκτικά φάρμακα είναι τουλάχιστο 3 μήνες. Ο γιατρός σου θα εκτιμήσει αν είναι αναγκαίο να γίνει λήψη αντιπηκτικών για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Αν η δόση των αντιπηκτικών φαρμάκων δεν είναι σωστή, σημαντικά προβλήματα υγείας μπορεί να προκύψουν. Στις μικρές δόσεις, ο ασθενής κινδυνεύει από θρόμβωση, ενώ στις μεγάλες κινδυνεύει από σοβαρή αιμορραγία. Είναι λοιπόν εξαιρετικά σημαντικό η λήψη των φαρμάκων αυτών να γίνεται κάτω από τις αυστηρές οδηγίες του θεράποντος ιατρού.

Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στην εγκυμοσύνη, όπου μόνο ορισμένα σκευάσματα αντιπηκτικών ουσιών επιτρέπονται.

• Θρομβολυτικά φάρμακα. Τα φάρμακα αυτά έχουν την ικανότητα, σε αντίθεση με τα αντιπηκτικά, να διαλύουν τους θρόμβους. Οι σύγχρονες συσκευές θρομβόλυσης χορηγούν το θρομβολυτικό φάρμακο μέσα στο θρόμβο με αποτέλεσμα η απομάκρυνση του θρόμβου να γίνεται πολύ πιο αποτελεσματικά, συγκριτικά με το παρελθόν, ακόμα και με πολύ μικρότερη δόση του φαρμάκου.
  Τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει την εμφάνισή τους συσκευές απομάκρυνσης του θρόμβου χωρίς καθόλου την χρήση θρομβολυτικών φαρμάκων. Οι συσκευές αυτές απλά αναρροφούν το θρόμβο με εντυπωσιακή αποτελεσματικότητα. Πρόκειται για μια μια εξαιρετική ιατρική εξέλιξη στο πεδίο της θεραπείας της θρόμβωσης, η οποία μας δίνει την ευκαιρία να απαλλάξουμε τους ασθενείς μας από το θρόμβο, ελαχιστοποιώντας τις αιμορραγικές επιπλοκές των θρομβολυτικών φαρμάκων. Οι σύγχρονες αυτές θεραπείες προσφέρονται και στην Ελλάδα από την έμπειρη χειρουργική μας ομάδα. Δείτε ΕΔΩ περισσότερα για την σύγχρονη θρομβόλυση.
• Φίλτρα κάτω κοίλης φλέβας. Η κάτω κοίλη φλέβα είναι η μεγάλη φλέβα που υπάρχει μέσα στην κοιλιά και καταλήγει στην δεξιά πλευρά της καρδιάς. Το αίμα που μεταφέρει, μέσω του δεξιού τμήματος της καρδιάς, φτάνει τελικώς στα πνευμόνια. Τα φίλτρα είναι συσκεύες που ανοίγουν σαν ομπρέλες και τοποθετούνται στην κάτω κοίλη φλέβα. Τα φίλτρα, ενώ επιτρέπου στο αίμα να περνά μέσα από αυτά, εμποδίζουν την διέλευση των θρόμβων. Έτσι, τμήμα θρόμβου που αποσπάται από φλέβα του κάτω άκρου δεν φτάνει στα πνευμόνια διότι ανακόπτεται η πορεία του από το φίλτρο.
• Κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης. Οι ειδικές αυτές κάλτσες είναι απαραίτητες στην θεραπεία της εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης. Βοηθούν στον έλεγχο του πρηξίματος, που συνήθως συνοδεύει την θρόμβωση, και επιπλέον εμποδίζουν την λίμναση αίματος μέσα στις φλέβες του ποδιού, μειώνοντας έτσι την δημιουργία νέων θρόμβων. Η χρήση τους πρέπει να διαρκεί για τουλάχιστον 2 με 3 χρόνια μετά το θρομβωτικό επεισόδιο.

Επίσης, οι ειδικές αυτές κάλτσες μειώνουν σημαντικά την πιθανότητα του μεταθρομβωτικού συνδρόμου.