Εκτός από τις αρτηρίες και τις φλέβες, μία τρίτη κατηγορία αγγείων στο ανθρώπινο σώμα είναι τα λεμφαγγεία. Τα λεμφαγγεία αποτελούν μέρος του ανοσολογικού συστήματος (άμυνα του οργανισμού) και επιπλέον ρυθμίζουν την ισορροπία των υγρών σε κάθε περιοχή του σώματος.

Περιέχουν υψηλή ποσότητα πρωτεϊνών (όπως για παράδειγμα αντισώματα) και δεν επιτρέπουν την συγκέντρωση υγρών στους ιστούς, μιας και κάθε επιπλέον ποσότητα υγρού απορροφάται από τα αυτά και κατευθύνεται προς το φλεβικό σύστημα.

Δυστυχώς, υπάρχουν καταστάσεις όπου τα λεμφαγγεία δεν λειτουργούν σωστά ή είναι απόντα ή κλειστά. Αυτό μπορεί να είναι αποτέλεσμα παθολογικών γονιδίων ή καταστροφής των λεμφαγγείων μετά από χειρουργικές επεμβάσεις ή τραυματισμούς. Σε αυτές τις περιπτώσεις συσσωρεύονται υγρά, κυρίως στα άκρα, μιας και δεν υπάρχουν λειτουργικά λεμφαγγεία για να τα απομακρύνουν. Το οίδημα που παρατηρείται στα άκρα με τον παραπάνω μηχανισμό είναι γνωστό ως λεμφοίδημα.

Οριστική θεραπεία για το λεμφοίδημα δεν υπάρχει. Είναι πολύ σημαντικό όμως να γίνεται νωρίς η διάγνωση και να λαμβάνονται προστατευτικά μέτρα έτσι ώστε να μετριάζονται τα συμπτώματα και οι επιπλοκές.

Λεμφοίδημα - Συμπτώματα

Το λεμφοίδημα μπορεί να εμφανίσει τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Οίδημα (πρήξιμο) τμήματος ή και ολόκληρου του άνω ή κάτω άκρου. Το χαρακτηριστικό σημείο του λεμφοιδήματος, σε σχέση με άλλα αίτια πρηξίματος των άκρων, είναι το οίδημα των δακτύλων (ποδιού ή χεριού).
• Αίσθημα κούρασης ή αυξημένης "πίεσης" στο άκρο.
• Πόνος ή αίσθημα βάρους στο άκρο.
• Περιορισμός της κινητικότητας του σκέλους.
• Επανειλλημένες λοιμώξεις του δέρματος του σκέλους.
• Σκλήρυνση και πάχυνση του δέρματος του σκέλους (κατάσταση γνωστή ώς ίνωση που εμφανίζεται στα πιο προχωρημένα στάδια). 

Το οίδημα του λεμφοιδήματος μπορεί να είναι από πολύ ήπιο, όπου δύσκολα διακρίνεται, έως πολύ έντονο, όπου καθιστά το άκρο μη λειτουργικό. Το λεμφοίδημα μετά από χειρουργική αφαίρεση καρκινικών εστιών μπορεί να εμφανιστεί πολλούς μήνες ή και χρόνια μετά από την επέμβαση.

Πότε πρέπει να ζητήσω ιατρική συμβουλή;

Σε κάθε περίπτωση οιδήματος σκέλους (άνω ή κάτω άκρου), που επιμένει, πρέπει να αναζητούμε ιατρική βοήθεια.

Αίτια Λεμφοιδήματος

Το λεμφικό σύστημα παίζει σημαντικότατο ρόλο στην διατήρηση της καλής υγείας του σώματος. Τα λεμφαγγεία περιέχουν υγρά πλούσια σε πρωτεϊνες και συλλέγουν μικροοργανισμούς (βακτήρια, ιούς) ή ουσίες τοξικές για τον οργανισμό, για να τις κατευθύνουν προς τους λεμφαδένες. Οι λεμφαδένες είναι σταθμοί στην πορεία των λεμφαγγείων, γεμάτοι από λεμφοκύτταρα. Τα λεμφοκύτταρα είναι ειδικά κύτταρα που αδρανοποιούν και καταστρέφουν τα μικρόβια και τις τοξικές ουσίες.

Το λεμφοίδημα είναι αποτέλεσμα της ανικανότητας των λεμφαγγείων να συλλέγουν λεμφικά υγρά από το χέρι ή το πόδι, με συνέπεια αυτά να λιμνάζουν στο σκέλος.

Διακρίνεται σε πρωτοπαθές (όταν δεν κρύβεται κάποια αιτία πίσω από αυτό) και σε δευτεροπαθές (όταν υπάρχει κάποια άλλη κατάσταση που το προκαλεί). Το δευτεροπαθές λεμφοίδημα είναι πολύ πιο συχνό σε σχέση με το πρωτοπαθές.

Αίτια δευτεροπαθούς λεμφοιδήματος

• Κάθε χειρισμός που καταλήγει σε τραυματισμό ή αφαίρεση λεμφαγγείων ή λεμφαδένων μπορεί να οδηγήσει σε εμφάνιση λεμφοιδήματος.
• Χειρουργικές επεμβάσεις που οδηγούν σε αφαίρεση ή τραυματισμό λεμφαγγείων (π.χ. αφαίρεση όγκου μαστού).
• Ακτινοθεραπεία για καρκινικούς όγκους. Οι ακτινοβολίες προκαλούν ίνωση και φλεγμονή των λεμφαγγείων της περιοχής που ακτινοβολήθηκε.
• Καρκινικοί όγκοι. Προσβάλουν και μπλοκάρουν τα λεμφαγγεία και τους λεμφαδένες.
• Φλεγμονές. Κυρίως από παράσιτα σε χώρες του τρίτου κόσμου της τροπικής ζώνης του πλανήτη.

Αίτια πρωτοπαθούς λεμφοιδήματος

Το πρωτοπαθές λεμφοίδημα είναι μία αρκετά σπάνια παθολογική κατάσταση, όπου παθολογικά γονίδια ευθύνονται για κακή ανάπτυξη των λεμφαγγείων. Πιο συγκεκριμένα:

• Συγγενές λεμφοίδημα (νόσος Milroy). Εμφανίζεται στην παιδική ηλικία με ανώμαλη ανάπτυξη λεμφαδένων.
• Νόσος Meige . Εμφανίζεται στην εφηβία ή κατά την εγκυμοσύνη, μέχρι την ηλικία των 35 ετών.
• Καθυστερημένο λεμφοίδημα (lymphedema tarda). Είναι το πιο σπάνιο και εμφανίζεται σε ηλικίες μεγαλύτερες των 35 ετών.

Παράγοντες κινδύνου λεμφοιδήματος

• Προχωρημένη ηλικία.
• Παχυσαρκία
• Ρευματοειδής ή ψωριασική αρθρίτιδα.

Επιπλοκές του λεμφοιδήματος

Το λεμφοίδημα των άκρων μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές όπως:

• Λοιμώξεις. Ακόμα και ο πιο μικρός τραυματισμός του δέρματος μπορεί να αποτελέσει πύλη εισόδου μικροβίων και εκδήλωση σοβαρών δερματικών βακτηριακών λοιμώξεων. Η λοίμωξη μπορεί ακόμη να παρατηρηθεί σε επίπεδο λεμφαγγείων (λεμφαγγειϊτιδα) και εκδηλώνεται ως επώδυνες κόκκινες γραμμώσεις στο δέρμα.
• Λεμφαγγειοσάρκωμα. Αποτελεί κακοήθη όγκο που εμφανίζεται σπανιότατα, σε πολύ σοβαρά και ταυτόχρονα παραμελημένα λεμφοιδήματα. Σημάδια της νόσου αποτελούν μπλε/κόκκινα ή μωβ σημάδια στο δέρμα στην περιοχή του λεμφοιδήματος.

Διαγνωστικές εξετάσεις

Στις περισσότερες περιπτώσεις η διάγνωση του λεμφοιδήματος γίνεται με βάση το ιατρικό ιστορικό, τους παράγοντες κινδύνους και τα κλινικά σημεία. Σε άλλες περιπτώσεις απαιτούνται διαγνωστικές εξετάσεις όπως αξονική ή μαγνητική τομογραφία ή η έγχυση ραδιενεργού φαρμάκου για σκιαγράφιση του λεμφικού συστήματος στο πόδι ή στο χέρι.

Τρόποι αντιμετώπισης

Δυστυχώς δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για το λεμφοίδημα. Με την έγκαιρη διάγνωση όμως μπορεί να ελεγχθεί αποτελεσματικά το οίδημα και τα ενοχλήματα του σκέλους.

Βοηθητικά μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση αποτελούν τα ακόλουθα:

Μαλάξεις του σκέλους. Κατάλληλες μαλάξεις (μασάζ) βοηθούν στην μείωση του λεμφοιδήματος. Αποτελεσματικές μαλάξεις επιτυγχάνονται με μία ειδική τεχνική μασάζ που είναι γνωστή ως λεμφικό μασάζ.

Περιοδική συμπίεση. Κατάλληλες συσκευές με την μορφή μανικιού ή κάλτας μπορεί να φορεθούν κάποιες ώρες της ημέρες προκαλώντας περιοδική συμπίεση των ποδιών ή των χεριών, καθώς περιέχουν αεροθαλάμους οι οποίοι φουσκώνουν και ξεφουσκώνουν περιοδικά. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται η μεταφορά των λεμφικών υγρών μακριά από τα άκρα.

Ενδύματα διαβαθμισμένης συμπίεσης, όπως μανίκια ή κάλτσες. Η χρήση τους βοηθά σημαντικά στην προώθηση της λέμφου από το σκέλος προς τον κορμό, βελτιώνοντας την εικόνα του λεμφοιδήματος. Συνιστάται η χρήση τους ακόμα και κατά την εκτέλεση των σωματικών ασκήσεων.

Σε περίπτωση σοβαρού λεμφοιδήματος μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση για αφαίρεση ιστού προκειμένου να μειωθεί το μέγεθος του σκέλους.

Προληπτικά μέτρα για το λεμφοίδημα

Για την μείωση της σοβαρότητας του λεμφοιδήματος και των επιπλοκών του προσπάθησε να:

• Προστατέψεις το πάσχων σκέλος. Απέφυγε μικροτραυματισμούς, όπως γδαρσίματα, κοψίματα ή εγκαύματα, που μπορεί να είναι αιτία εισόδου μικροβίων και σοβαρών λοιμώξεων. Προστάτεψε το δέρμα σου από αιχμηρά αντικείμενα. Για παράδειγμα, κάνε χρήση ηλεκτρικής ξυριστικής μηχανής και όχι λεπίδας. Στην μαγειρική και στον κήπο φόρα πάντα γάντια. Αν είναι δυνατόν, απέφυγε ιατρικές πράξεις όπως εμβολιασμούς και αιμοληψίες στο πάσχον μέλος.
• Ξεκουράσεις το χέρι ή το πόδι μετά από θεραπεία. Μετά από χειρουργική επέμβαση ή ακτινοθεραπεία για καρκίνο, συνιστάται ήπια άσκηση και διατάσεις. Η έντονη άσκηση πρέπει να αποφεύγεται.
• Αποφεύγεις την θερμότητα στο πάσχον χέρι ή πόδι. Η εφαρμογή πάγου ή υψηλών θερμοκρασιών στο πάσχον μέλος πρέπει να αποφεύγεται. Επιπλέον, να αποφεύγεται η έκθεση στο υπερβολικό κρύο.
• Κρατάς το πάσχον μέλος ψηλά. Όσο είναι δυνατόν, το πάσχον μέλος να είναι υψηλότερα από το επίπεδο της καρδιάς.
• Αποφεύγεις εφαρμοστά ρούχα. Απέφυγε οτιδήποτε μπορεί να σφύξει το πάσχον μέλος, όπως τα πολύ εφαρμοστά ρούχα. Στην περίπτωση του χεριού απέφυγε την μέτρηση πίεση με αεροθάλαμο από την μεριά του πάσχοντος μέλους.
• Κρατάς το πάσχον μέλος καθαρό. Η καθαριότητα του δέρματος και το κόψιμο των νυχιών πρέπει να γίνονται πολύ σχολαστικά. Το πάσχον μέλος πρέπει να ελέγχεται σε καθημερινή βάση για πιθανές αλλαγές στο χρώμα ή εμφάνιση εκδορών που μπορούν να οδηγήσουν σε λοιμώξεις. Απέφυγε το περπάτημα χωρίς υποδήματα.

Τα έλκη (πληγές) των κάτω άκρων διακρίνονται ανάλογα την αιτιολογία τους σε φλεβικά, αρτηριακά, διαβητικά, εκ πιέσεως και μικτά (συνδυασμός όλων των παραπάνω).

Αρτηριακά έλκη

Τα αρτηριακά έλκη προκαλούνται λόγω μειωμένης αιμάτωσης των ιστών, κάτι το οποίο σχεδόν πάντα οφείλεται σε αθηρωσκλήρυνση. Στην αθηρωσκλήρυνση τα αγγεία βουλώνουν από υλικό που περιέχει λίπος και είναι γνωστό ως αθήρωμα ή αθηρωματική πλάκα. Η χοληστερίνη, καθώς και άλλα είδη λίπους, εγκαθίστανται στο εσωτερικό των αρτηριών, τις στενεύουν, τις σκληραίνουν και έτσι δυσκολεύεται η ροή του αίματος προς τους ιστούς. Έτσι, ακόμα και μια μικρή γρατσουνιά, λόγω της κακής αιμάτωσης του δέρματος, δεν μπορεί να επουλωθεί και μπορεί να εξελιχθεί σε ένα μεγάλο έλκος ή και νέκρωση του ιστού, γνωστή και ως γάγγραινα.

Φλεβικά έλκη

Τα φλεβικά έλκη οφείλονται σε παλινδρόμιση αίματος μέσα στις φλέβες, κατάσταση που είναι γνωστή ως φλεβική ανεπάρκεια. Στην φλεβική ανεπάρκεια, η πορεία του αίματος, αντί να γίνεται από τα πόδια προς την καρδιά, η ροή αντιστρέφεται. Το αίμα λοιπόν συσσωρεύεται σε επιφανειακές φλέβες, οι οποίες επιμηκύνονται και διατείνονται (φουσκώνουν). Οι ιστοί γύρω από αυτές τις παθολογικές φλέβες δεν λαμβάνουν την απαραίτητη ποσότητα οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών. Επιπλέον, στοιχεία του αίματος, όπως τα λευκά αιμοσφαίρια, τα οποία ασκούν προστασία έναντι των μικροβίων, δεν επιτελούν σωστά την λειτουργία τους. Το αποτέλεσμα είναι η συσσώρευση τοξικών ουσιών στο δέρμα και στο λίπος, που υπάρχει ακριβώς κάτω από το δέρμα, με συνέπεια τελικώς την εμφάνιση πληγών.

Τα φλεβικά έλκη εντοπίζονται κυρίως λίγο ψηλότερα από το επίπεδο των αστραγάλων, αλλά μπορεί να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε θέση, κάτω από το επίπεδο του γόνατος. Έλκη παρατηρούνται στα τελευταία στάδια της φλεβικής ανεπάρκειας. Στα στάδια αυτά η κνήμη των ασθενών, συνήθως, είναι πρησμένη. Επίσης, το δέρμα είναι ξηρό, έχει σκούρο χρώμα, και μπορεί να προκαλεί κνησμό (φαγούρα).

Έλκη εκ πιέσεως (κατακλίσεις)

Το έλκος εκ πιέσεως εμφανίζεται λόγω της πίεσης που εφαρμόζεται σε κάποια σημεία του σώματος για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Τα έλκη αυτά παρουσιάζονται συνήθως σε ασθενείς μειωμένης κινητικότητας (χρήση αναπηρικού αμαξιδίου, ή μεγάλη παραμονή στο κρεβάτι λόγω αδυναμίας κίνησης). Παρατηρούνται ακόμα σε αδυναμία κίνησης μετά από χειρουργική επέμβαση ή τραυματισμό. Η παρατεταμένη πίεση του δέρματος έχει ως συνέπεια την μείωση της αιμάτωσης του δέρματος στην περιοχή που πιέζεται με αποτέλεσμα την νέκρωση του δέρματος και την εμφάνιση πληγής.

Τα πιο πιθανά σημεία για εμφάνιση έλκους εκ πιέσεως είναι περιοχές όπου τα οστά βρίσκονται κοντά στο δέρμα, Στα κάτω άκρα τα συνηθέστερα σημεία εμφάνισης τέτοιων ελκών είναι οι γλουτοί και οι πτέρνες.

Διαβητικά έλκη

Εάν πάσχεις από διαβήτη, έχεις αυξημένη πιθανότητα να εμφανίσεις έλκος στο πόδι. Τα διαβητικά έλκη είναι ο πιο συχνός λόγος παραμονής σε νοσοκομείο στην ζωή ενός διαβητικού ασθενούς. Τα διαβητικά έλκη εμφανίζονται κυρίως σε σημεία πίεσης στο πόδι. Είναι ιδιαίτερης σημασίας η επιλογή σωστών υποδημάτων, για να αποφεύγεται η πίεση στα ευαίσθητα σημεία του ποδιού.

Τι είναι η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια;

Οι φυσιολογικοί νεφροί μας έχουν δύο βασικές λειτουργίες. Αφενός καθαρίζουν το σώμα από τοξικές ουσίες που παράγονται ή εισβάλουν στον οργανισμό, και αφετέρου ρυθμίζουν την ποσότητα του νερού και ορισμένων χημικών ουσιών μέσα στο αίμα. Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια ονομάζουμε την κατάσταση εκείνη κατά την οποία οι νεφροί δεν μπορούν να επιτελέσουν τις δύο αυτές λειτουργίες.

Τι θεραπείες υπάρχουν για την χρόνια νεφρική ανεπάρκεια;

Όταν η νεφρική λειτουργία μειωθεί σημαντικά και η μείωση αυτή είναι μη αναστρέψιμη, εμφανίζεται η ανάγκη, είτε για επιτέλεση των νεφρικών λειτουργιών με τεχνητό τρόπο, είτε για μεταμόσχευση νεφρού. Οι τεχνητοί τρόποι αντικατάστασης της νεφρικής λειτουργίας είναι δύο: Περιτοναϊκή διάλυση και χρήση συκευής αιμοκάθαρσης (αιμοδιάλυσης).

Στην περιτοναϊκή διάλυση τοποθετείται έναν μικρός σωλήνας στο κάτω μέρος της κοιλιάς και μέσω αυτού εισάγονται μέσα στην περιτοναϊκή κοιλότητα (κοιλότητα που σχηματίζουν οι υμένες που καλύπτουν τα σπλάγνα της κοιλιάς) ειδικής σύστασης υγρά, τα οποία στην συνέχεια απορροφούν τις τοξικές ουσίες του σώματος.

Κατά την αιμοδιάλυση (αιμοκάθαρση), το αίμα αφαιρείται με τη βοήθεια μίας βελόνας και καθαρίζεται καθώς περνάει μέσα από μία ειδική συσκευή (συσκευή αιμοκάθαρσης). Το αίμα επιστρέφει στο σώμα (τις περισσότερες φορές) μέσω μίας δεύτερης βελόνας.

Για να γίνει η σύνδεση σου με το μηχάνημα της αιμοκάθαρσης πρέπει να έχει κατασκευαστεί μια κατάλληλη αγγειακή προσπέλαση σε κάποιο σημείο του σώματός σου. Συνήθως το σημείο αυτό βρίσκεται στα χέρια. Σπανιότερα μπορεί να χρησιμοποιηθούν αγγεία των κάτω άκρων, του λαιμού, του θώρακα ή της κοιλιάς.

Εσύ και ο νεφρολόγος σου θα συζητήσετε ποιος είναι ο καταλληλότερος τρόπος για εσένα.

Ποια είναι τα είδη των αγγειακών προσπελάσεων που μπορεί να κατασκευάσει ο αγγειοχειρουργός σου;

Η συσκευή αιμοκάθαρσης χρειάζεται πρόσβαση στο αίμα που κοιλάει στα αγγεία του σωματός σου έτσι ώστε να το οδηγήσει μέσα της, να το καθαρίσει και ύστερα να το επιστρέψει στο σώμα.

Οι πολλαπλές παρακεντήσεις που απαιτούνται είναι μια αρκετά επώδυνη και δύσκολη τεχνικά διαδικασία στις υπάρχουσες φλέβες και αρτηρίες του σώματος. Έτσι ειδικές χειρουργικές τεχνικές πρέπει να εφαρμοστούν για να κατασκευαστεί μία περιοχή η οποία να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για επανειλημένες παρακεντήσεις.

Μία μέθοδος είναι η κατασκευή μίας αρτηριοφλεβικής επικοινωνίας (fistula). Με αυτή την τεχνική μία αρτηρία και μία φλέβα ενώνονται σε κάποιο σημείο τους με ράμματα. Οι αρτηρίες μεταφέρουν αίμα από την καρδιά προς όλα τα μέρη του σώματος κάτω από υψηλές πιέσεις. Οι φλέβες συλλέγουν αίμα από το σώμα και το επιστρέφουν πίσω στην καρδιά ύπο χαμηλές πιέσεις. Έτσι, όταν ενώνεται μία αρτηρία με μία φλέβα η φλέβα διατείνεται (φουσκώνει) καθώς αίμα υψηλής πίεσης ρέει μέσα σε αυτή από την αρτηρία. Μέσα σε έξι μήνες από την επέμβαση η φλέβα μεγαλώνει σημαντικά και γίνεται πιο παχιά και πιο σκληρή έτσι ώστε μαζί με το αυξημένο μέγεθός της να αποτελεί ιδανική περιοχή παρακεντήσεων για σύνδεση με το μηχάνημα αιμοκάθαρσης.

Υπάρχουν φορές όπου τα αγγεία ενός ασθενούς είναι πολύ μικρά και ευαίσθητα για να κατασκευαστεί μία αρτηριοφλεβική επικοινωνία. Σε αυτές τις περιπτώσεις ένα κομμάτι με τη μορφή ενός σωλήνα από ειδικό πλαστικό υλικό, το οποίο ονομάζουμε αγγειακό μόσχευμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ενώσει την αρτηρία με τη φλέβα. Το αίμα που ρέει μέσα από αυτό το αρτηριοφλεβικό μόσχευμα μπορεί να ληφθεί με παρακέντηση του μοσχεύματος με τις βελόνες αιμοκάθαρσης και να οδηγηθεί προς τη συσκευή αιμοκάθαρσης.

Πώς γίνεται η επέμβαση μίας αγγειακής προσπέλασης;

Πάντα να ακολουθείς τις οδηγίες του γιατρού σου κατά την προετοιμασία για την επέμβαση. Αυτοί που είναι δεξιόχειρες συνήθως χειρουργούνται στο αριστερό χέρι, και αυτοί που είναι αριστερόχειρες, χειρουργούνται στο δεξί χέρι. Εάν χρειάζεται να γίνει αιμοληψία πριν από το χειρουργείο για την διενέργεια ειδικών εξετάσεων, ζήτα πάντοτε αυτή να γίνει από το χέρι που ΔΕΝ θα χειρουργηθεί.

Στο χειρουργείο, η χειρουργική επιφάνεια πλένεται με ειδικό αντισηπτικό υγρό και η περιοχή της τομής αναισθητοποιείται με ένεση τοπικού αναισθητικού. Μπορεί ακόμα να λάβεις φάρμακα που θα σε χαλαρώσουν και θα σου φέρουν μία ελαφρά υπνηλία. Επιπλέον, χορηγούνται αντιβιωτικά για να μειωθεί η πιθανότητα μίας λοίμωξης. Στις περισσότερες περιπτώσεις η όλη επέμβαση διαρκεί περίπου 90 λεπτά.

Εν συνεχεία, όσον αφορά την fistula πραγματοποιείται μία τομή η οποία επιτρέπει στον αγγειοχειρουργό να φέρει κόντά μία αρτηρία και μία φλέβα έτσι ώστε να συνδεθούν σε ένα σημείο μεταξύ τους. Όσον αφορά το αγγειακό μόσχευμα πραγματοποιούνται δύο μικρές τομές και κατασκευάζεται ένα τούνελ κάτω από το δέρμα μέσα στο οποίο τοποθετείται το μόσχευμα. Το ένα άκρο του μοσχεύματος ράβεται στην αρτηρία και το άλλο στην φλέβα, έτσι ώστε το αίμα να ρέει ταχέως από την αρτηρία προς την φλέβα δια μέσω του μοσχεύματος.

Υπάρχουν κίνδυνοι από την τοποθέτηση ενός αγγειακού μοσχεύματος στο χέρι μου;

Ο κίνδυνος μίας λοίμωξης υπάρχει σε κάθε επέμβαση. Όταν αυτό συμβεί κάποιες φορές μπορεί να αντιμετωπιστεί επιτυχώς μόνο με αντιβιωτικά. 'Aλλες φορές όμως μπορεί να χρειαστεί η αφαίρεση του μοσχεύματος και η τοποθέτηση ενός άλλου σε άλλο σημείο του σώματος. Αν αυτό συμβεί μπορεί προσωρινά να χρειαστεί τοποθέτηση ενός καθετήρα αιμοκάθαρσης είτε σε φλέβα του λαιμού είτε σε φλέβα του πάνω μέρους του μηρού.

Εάν η ροή του αίματος μέσα στο μόσχευμα είναι τόσο μεγάλη, έτσι ώστε μικρή ποσότητα αίματος να φτάνει μέχρι το άκρο του χεριού, μπορούν αν εμφανιστούν συμτώματα όπως πόνος, μούδιασμα ή αίσθημα ψύχους στο χέρι. Αυτό μπορεί να απαιτήσει μία επανεπέμβαση για να περιοριστεί η ροή του αίματος μέσα στο μόσχευμα και να αυξηθεί η ροή του αίματος προς το χέρι.

Τι να περιμένω μετά την επέμβαση τοποθέτησης ενός μοσχεύματος αιμοκάθαρσης;

Μετά την επέμβαση συνήθως κανείς περιμένει λίγο πρήξιμο μερικές εκχυμώσεις και γενικά ενόχληση κατά την κίνηση του χεριού. Αυτά είναι αναμενόμενα και απλά παυσίπονα μπορούν να συνταγογραφηθού για την αντιμετώπισή τους. Οι γενικοί κανόνες που πρέπει να θυμάται κανείς μετά το χειρουργείο είναι:

• Κράτησε το χέρι τεντωμένο και ανυψωμένο πάνω από το επίπεδο της καρδιάς (πάνω σε μαξιλάρι όταν είσαι ξαπλωμένος και ανυψωμένο όταν κάθεσαι).
• Διατήρησε την τομή στεγνή και καθαρή (με αλλαγές των επιθεμάτων του τραύματος σύμφωνα με τις υποδείξεις του γιατρού).
• Απέφυγε κάθε πίεση στο χέρι καθώς και κάθε περιστροφική κίνηση.
• Ξεκουράσου, διατήρησε την δίαιτα που σου συνέστησε ο νεφρολόγος σου και λάμβανε κανονικά τα φάρμακά σου.
• Ο αγγειοχειρουργός μπορεί να σου συστήσει να κάνεις ειδικές ασκήσεις όπως να πιέζεις περιοδικά μία ελαστική μπάλα.

Πότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί το μόσχευμα;

Μετά την υποχώρηση του πρηξίματος, θα είσαι σε θέση να διακρίνεις το περίγραμμα του μοσχεύματος κάτω από το δέρμα σου. Τοποθετόντας τα δάκτυλα σου πάνω στο μόσχευμα θα είσαι σε θέση να αισθανθείς μία δόνηση η οποία δηλώνει την ροή του αίματος μέσα από αυτό. Όταν επισκευτείς τον γιατρό σου αμέσως μετά το χειρουργείο ζήτα του να ακούσεις με το στηθοσκόπιό του τον ειδικό θόρυβο που κάνει το αίμα καθώς ρέει μέσα από το μόσχευμα. Αυτά τα δύο σημάδια δηλώνουν ότι το μόσχευμα λειτουργεί καλώς.

Πόσο καιρό μένουν ανοικτά τα μοσχεύματα;

Κατά μέσω όρο τα μοσχεύματα μένουν ανοικτά για ένα περίπου χρόνο. Είναι δύσκολο αυτό να το προβλέψει κανείς γιατί κάποια μοσχεύματα κλείνουν μόνο μερικούς μήνες μετά την επέμβαση και άλλα μένουν ανοικτά για χρόνια. Θα καταλάβεις πότε το μόσχευμά σου έκλεισε όταν οι δονήσεις που ένιωθες βάζοντας τα δάκτυλά σου πάνω στο μόσχευμα, εξαφανιστούν ή όταν παύεις να ακούς τον χαρακτηριστικό ήχο με το στηθοσκόπιο πάνω από το μόσχευμα. Το κλείσιμο του μοσχεύματος συνήθως οφείλεται σε ανάπτυξη ουλής στην περιοχή όπου το μόσχευμα συνδέεται με τη φλέβα. Η ουλή αυτή εμποδίζει τη ροή του αίματος και προκαλεί δημιουργία θρόμβου. Όταν συμβαίνει αυτό, δεν είναι επικίνδυνο αλλά θα σε οδηγήσει πάλι στο χειρουργείο για αφαίρεση του θρόμβου και της ουλής και επιδιόρθωση του μοσχεύματος.

Τι πρέπει να κάνω για να προστατέψω την fistula ή το μόσχευμα μου;

• Η λοίμωξη πάντοτε αποτελεί μία σοβορή κατάσταση. Προσπάθησε να διατηρείς την περιοχή γύρω από την fistula ή το μόσχευμα πάντα καθαρή. Να απολυμαίνεις την περιοχή γύρω από την παρακέντηση. Εάν το σημείο παρακέντησης παρουσιάσει πρήξιμο, ερυθρότητα ή οποιαδήποτε είδους εκροή υγρού κάλεσε άμεσα τον γιατρό σου.
• Χρησιμοποίησε το μόσχευμα ή τη fistula σου ΜΟΝΟ για αιμοκάθαρση. Ποτέ δεν πρέπει να χρησιμοποιείες μία αγγειακή προσπέλαση για λήψη αίματος (εκτός απο την φάση της αιμοκάθαρσης) ή για ενδοφλέβια χορήγηση φαρμάκων.
• Μείνε πιστός στην δίαιτα και στις ασκήσεις που ο νεφρολόγος σου έχει συστήσει. Θα αισθάνεσαι καλύτερα και τα αγγεία σου, που είναι γραμμές ζωής, θα μείνουν λειτουργικά για πολύ καιρό.
• Μελανιές που επεκτείνονται στο δέρμα μετά την αφαίρεση της βελόνας παρακέντησης σημαίνει πιθανότατα ότι η αιμορραγία δεν έχει σταματήσει. Ζήτα την βοήθεια του γιατρού για τον έλεγχο της αιμορραγίας.
• Εμφάνιση μάζας που σφύζει σαν σκληρή διόγκωση, χρώματος μπλε ή μαύρου, σε οποιαδήποτε περιοχή πάνω από το μόσχευμα, δηλώνει πιθανόν βλάβη του τοιχώματος του μοσχεύματος από τις επανηλλειμένες παρακεντήσεις. Αυτό χρειάζεται επιδιόρθωση. Ποτέ να μην αφήνεις να γίνονται παρακεντήσεις στο ίδιο πάντα σημείο του μοσχεύματος.
• Μην πιέζεις μία fistula ή ένα μόσχευμα με στενά ρούχα, βραχιόλια ή ρολόγια γιατί μπορεί να διακοπεί η ροή του αίματος. Ακόμα, μην αφήνεις βαριά αντικείμενα πάνω τους, όπως μια σακούλα με ψώνια και να μην κοιμάσαι με το βάρος του σώματος να πέφτει πάνω στην fistula ή το μόσχευμα. Η πίεση πάνω στις αγγειακές προσπελάσεις μπορεί να σταματήσει την ροή του αίματος μέσα σε αυτές.

Πράγματα που ΠΟΤΕ δεν πρέπει να κάνω, όσον αφορά την αγγειακή μου προσπέλαση

• Ποτέ να μην αγγίζω το σημείο που θα μπει η βελόνα της αιμοκάθαρσης (μετά την εφαρμογή του αντισηπτικού), ή κατά την διάρκεια της αιμοκάθαρσης.
• Ποτέ να μην φοράω στενά-εφαρμοστά μανίκια, ρολόγια ή βραχιόλια πάνω από την fistula ή το μόσχευμα.
• Ποτέ να μην πιέζω την fistula ή το μόσχευμα με βαριά αντικείμενα (όπως μεγάλες τσάντες ή σακούλες με ψώνια). Ποτέ να μην κοιμάμαι πάνω στην αγγειακή προσπέλαση ή να μετράω την αρτηριακή πίεση από το χέρι που έχει την αγγειακή προσπέλαση.
• Πότε να μην χρησιμοποιείς την fistula ή το μόσχευμα για λήψη αίματος. Εξαίρεση αποτελεί η συνεδρία της αιμοκάθαρσης. Μόνο τότε επιτρέπεται να ληφθεί αίμα για εκτέλεση εξετάσεων. Ομοίως, ποτέ δεν πρέπει να χρησιμοποιείται η αγγειακή προσπέλαση για χορήγηση φαρμάκων ενδοφλεβίως.

Πράγματα που ΠΑΝΤΑ πρέπει να κάνω, όσον αφορά την αγγειακή μου προσπέλαση

• Πάντα να είναι καθαρό το χέρι πριν από την έναρξη της αιμοκάθαρσης.
• Πάντα να ακολουθείς τις οδηγίες του νεφρολόγου σου, όσον αφορά την δίαιτά σου, τα φάρμακά σου και την προτεινόμενη φυσική άσκηση και δραστηριότητα.
• Πάντα να εφαρμόζεις ελαφρά πίεση στο σημείο της παρακέντησης, μετά την αφαίρεση της βελόνας. Σιγουρέψου, πριν φύγεις από το κέντρο της αιμοκάθαρσης, ότι η αιμορραγία έχει σταματήσει εντελώς.
• Κάθε φορά να χρησιμοποιείς διαφορετικά σημεία παρακέντησης της αγγειακής προσπέλασης. Μπορείς να καταστρώσεις ένα σχέδιο παρακεντήσεων κατά μήκος του μοσχεύματος έτσι ώστε να τα σημεία των παρακεντήσεων να εναλλάσονται από συνεδρία σε συνεδρία.

Πότε θα πρέπει να αναζητήσω ιατρική φροντίδα για την αγγειακή μου προσπέλαση;

• Πρήξιμο, κόκκινο δέρμα, εκροή υγρού ή πυρετός μπορεί να δηλώνουν λοίμωξη.
• Μελανιά που επεκτείνεται μετά την αιμοκάθαρση μπορεί να δηλώνει αιμορραγία της αγγειακής προσπέλασης κάτω από το δέρμα.
• Εμφάνιση σκληρής διόγκωσης που σφύζει κάτω από το δέρμα μπορεί να σημαίνει βλάβη του μοσχεύματος, λόγω επανηλλειμένων παρακεντήσεων στο ίδιο σημείο.
• Πόνος, αδυναμία, μούδιασμα ή αίσθημα ψυχρότητας στο χέρι μπορεί να σημαίνει ότι η ροή του αίματος έχει μειωθεί σημαντικά, μιας και αυξημένη ροή πηγαίνει προς την fistula ή το μόσχευμα.
• Απουσία των χαρακτηριστικών δονήσεων ακουμπώντας την αγγειακή προσπέλαση ή του χαρακτηριστικού ήχου στο στηθοσκόπιο μπορεί να σημαίνει ότι η αγγειακή προσπέλαση έχει βουλώσει.

Τα αγγειοσυσπαστικά σύνδρομα αποτελούν μία ομάδα αγγειακών παθήσεων τα οποία προσβάλουν αρτηρίες σε διάφορα μέρη του σώματος προκαλώντας αποκλεισμό τους, λόγω αγγειοσύσπασης (σπασμό των αρτηριών) και φλεγμονής στα τοιχώματά τους.

Η μείωση της ροής του αίματος μέσω των παθολογικών αρτηριών μπορεί να προκαλέσει στα άκρα πόνο, μουδιάσματα, ωχρότητα, μελάνιασμα ή και ανοιχτές πληγές. Το φαινόμενο και η νόσος Raynaud αποτελούν τα συχνότερα και χαρακτηριστικότερα παραδείγματα αυτών των κλινικών αγγειακών καταστάσεων.

Τι είναι το φαινόμενο Raynaud;

Το φαινόμενο Raynaud είναι ένα αγγειοσυσπαστικό σύνδρομο που προσβάλει τις αρτηρίες των χεριών και των ποδιών, προκαλώντας μείωση του αυλού τους (στένωση) λόγω αγγειοσύσπασης. Η μικρότερη του φυσιολογικού ποσότητα αίματος που φτάνει στα δάκτυλα χεριών ή ποδιών (ισχαιμία) προκαλεί σε αυτά πόνο και μούδιασμα. Τα ενοχλήματα αυτά συνήθως διαρκούν λίγα λεπτά και εκλύονται μετά από συγκεκριμένα ερεθίσματα, συνηθέστερα μετά από έκθεση στο κρύο.

Για τους περισσότερους ασθενείς η κατάσταση αυτή είναι μάλλον ενοχλητική, παρά επικίνδυνη.

Τι προκαλεί το φαινόμενο Raynaud;

Συχνά, το φαινόμενο Raynaud δεν έχει κάποια γνωστή αιτία. Σε αυτή την περίπτωση καλείται πρωτοπαθές Raynaud ή απλά νόσος Raynaud.

'Aλλες φορές αποτελεί εκδήλωση άλλων παθολογικών καταστάσεων όπως λύκος, σκληρόδερμα, ρευματοειδής αρθρίτιδα ή αθηρωσκλήρυνση. Επιπλέον, μπορεί να είναι το αποτέλεσμα λήψης ορισμένων φαρμακευτικών ουσιών, της χρόνιας χρήσης βαρέων εργαλείων δόνησης (κομπρεσέρ) ή κρυοπαγημάτων. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις το Raynaud χαρακτηρίζεται ως δευτεροπαθές.

Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες οι οποίοι μπορούν να προκαλέσουν την έναρξη των συμπτωμάτων. Ο κυριότερος από αυτούς είναι η έκθεση στο κρύο. Στις χαμηλές θερμοκρασίες είναι φυσιολογικό τα αγγεία του δέρματος να συσπώνται και τα αγγεία στο εσωτερικό του σώματος να διαστέλλονται, προκειμένου να διατηρήσουν την θερμοκρασία στο σώμα σταθερή. Στους ασθενείς με Raynaud όμως, η αγγειοσύσπαση στα δερματικά αγγεία είναι υπερβολική, με αποτέλεσμα αυτά να κλείνουν σε μεγάλο βαθμό (μεγαλύτερο από αυτό που χρειάζεται) και έτσι να μειώνεται το αίμα που φτάνει στα δάκτυλα (χεριών ή ποδιών). ?λλοι σημαντικοί παράγοντες έκλυσης των συμπτωμάτων είναι το στρες, ορισμένα φάρμακα, η νικοτίνη στα προϊόντα καπνού και η καφεϊνη.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Κατά την έναρξη ενός επεισοδίου Raynaud το σώμα μειώνει την παροχή αίματος προς τα πόδια και τα χέρια. Αυτό έχει ως συνέπεια ο ασθενής να τα αισθάνεται κρύα και μουδιασμένα. Την ίδια στιγμή το χρώμα των ποδιών, ή των χεριών γίνεται λευκό ή κυανό. Συνήθως, μετά από λίγα λεπτά η παροχή του αίματος επανέρχεται στα φυσιολογικά επίπεδα και κατά την διαδικασία αυτή τα δάκτυλα κοκκινίζουν και αρχίζουν να πονούν. Σπανιότατα, το Raynaud μπορεί να προσβάλει την μύτη και τα αυτιά.

Κάθε επεισόδιο Raynaud κρατά συνήθως λίγα λεπτά. Πιο σπάνια όμως μπορεί να διαρκέσει και πάνω από μία ώρα.

Πώς γίνεται η διάγνωση του φαινομένου Raynaud;

Ο γιατρός σου θα σου κάνει ερωτήσεις σχετικά με τα συμπτώματά σου και ιδιαίτερα με την περιγραφή των επεισοδίων. Στη συνέχεια θα εξετάσει τα χέρια και τα πόδια. Είναι αρκετά βοηθητικό αν υπάρχει φωτογραφία των δακτύλων κατά την διάρκεια μιας κρίσης.

Δεν υπάρχουν διαγνωστικές δοκιμασίες μεγάλης ακρίβειας για την διάγνωση του φαινομένου Raynaud. Μπορεί ο γιατρός σου όμως να παραγγείλει διαγνωστικές εξετάσεις για να αποκλειστούν άλλες παθήσεις που μπορεί να "κρύβονται" πίσω από αυτά τα επεισόδια (έλεγχος για δευτεροπαθές Raynaud).

Πώς αντιμετωπίζεται το φαινόμενο Raynaud;

Αν το Raynaud είναι δευτεροπαθές πρέπει να βρεθεί το συγκεκριμένο νόσημα που το προκαλεί και αυτό να αντιμετωπιστεί. Η αντιμετώπιση του νοσήματος που προκαλεί το φαινόμενο Raynaud, θα ελέγξει σε μεγάλο βαθμό τα συμπτώματα του φαινομένου.

Για το πρωτοπαθές Raynaud, όπου δεν κρύβεται κάποιο άλλο νόσημα πίσω από αυτό, δεν υπάρχει κάποια θεραπεία. Μπορούν όμως να ληφθούν διάφορα μέτρα για την αποφυγή των εκλυτικών παραγόντων. Έτσι:

•  Κράτα το σώμα σου ζεστό
• Μην καπνίζεις
• Απέφυγε την καφεϊνη και ορισμένα φάρμακα που προκαλούν αγγειοσύσπαση, όπως τα φάρμακα του κοινού κρυολογήματος που περιέχουν ψευδοεφεδρίνη και καρδιολογικά φάρμακα, ει δυνατόν, όπως οι βήτα αποκλειστές. Σε κάθε περίπτωση συζήτα με τον γιατρό σου για την λήψη διαφόρων φαρμάκων.
• Προσπάθησε να ελαττώσεις το στρες από την ζωή σου.

Αν τα παραπάνω μέτρα δεν αποδίδουν και τα συμπτώματα είναι σοβαρά, ο γιατρός σου μπορεί να συνταγογραφήσει φάρμακα που διαστέλουν τα αγγεία, όπως οι λεγόμενοι αναστολείς ασβεστίου.

Μερικές καθημερινές πρακτικές για να παραμένετε ζεστοί...

Για να κρατάτε ζεστά τα χέρια και τα πόδια σας:

• Χρησιμοποιήστε γάντια με ή χωρίς ξεχωριστά δάκτυλα. Τα γάντια που δεν έχουν ξεχωριστά δάκτυλα, αλλά έχουν χώρο για όλα μαζί τα δάκτυλα είναι πιο ζεστά γιατί κρατούν τα δάκτυλα ενωμένα.
• Χρησιμοποιήστε θερμομονωτικά γάντια για να βγάλετε κάτι από το ψυγείο ή την κατάψυξη.
• Όταν πίνετε από κρύο μπουκάλι ή ποτήρι, χρησιμοποιήστε θερμομονωτικό κάλυμμα.
• Να φοράτε μάλλινες ή συνθετικές κάλτσες, αντί για βαμβακερές.
• Χρησιμοποιήστε σκόνη ποδιών που απορροφά την υγρασία. Τα υγρά πόδια είναι πιο ευαίσθητα στο κρύο.
• Κάντε γρήγορες κυκλικές κινήσεις των χεριών στο πλάι του κορμού. Η πρακτική αυτή αυξάνει την αιματική ροή στα χέρια.
• Εάν αισθάνεστε τα χέρια ή τα πόδια σας πολύ κρύα, ρίξτε τους ζεστό (όχι καυτό) νερό. Αυτό θα τα ζεστάνει.

Για να κρατάτε ζεστό όλο το σώμα:

• Ντυθείτε με στρώματα ρουχισμού. Το εσωτερικό στρώμα θα πρέπει να είναι από κάποιο υλικό όπως το πολυπροπυλένιο, το οποίο απομακρύνει την υγρασία από το σώμα.
• Φορέστε καπέλο ή σκούφο. Η μεγαλύτερη απώλεια θερμότητας συνήθως γίνεται από το κεφάλι.
• Αποφύγετε τα πολύ στενά και εφαρμοστά ρούχα. Μπορεί να μειώσουν την δερματική κυκλοφορία του αίματος.
• Προσπαθήστε μα παραμείνετε στεγνοί, φορώντας αδιάβροχα ρούχα και παπούτσια. Η υγρασία στο δέρμα σημαίνει μεγαλύτερη αίσθηση του κρύου.
• Πίνετε ζεστά ροφήματα. Βοηθούν στην διατήρηση υψηλής θερμοκρασίας του σώματος.
• Δοκιμάστε να φάτε κάτι ζεστό πριν βγείτε έξω στο κρύο. Κάποιοι παρατηρούν ότι αυτό τους βοηθά να παραμένουν ζεστοί.

Νόσος Buerger

Η νόσος Buerger, ή διαφορετικά αποφρακτική θρομβαγγειίτιδα, είναι μία σπάνια νόσος των αρτηριών και των φλεβών των άνω και κάτω άκρων.

Στη νόσο αυτή τα αγγεία φλεγμαίνουν, πρήζονται και κλείνουν από θρόμβο (πηγμένο αίμα). Το αποτέλεσμα είναι οι ιστοί που τροφοδοτούνται από αυτά τα αγγεία να νεκρώνονται και να εκδηλώνονται λοιμώξεις ή/και γάγγραινα στα δάκτυλα των ποδιών ή των χεριών.

Τα σημάδια τις νόσου εμφανίζονται αρχικά στα χέρια και στα πόδια και εν συνεχεία μπορούν να προχωρήσουν σε κεντρικότερα σημεία των άνω ή κάτω άκρων.

Η νόσος Buerger είναι σπάνια στην Αμερική και στην Δυτική Ευρώπη, αλλά είναι συχνότερη στην Μέση και 'Aπω Ανατολή. Προσβάλει συνήθως άνδρες νεαρής ηλικίας, κάτω των 40 ετών, αλλά μπορεί να προσβάλει και γυναίκες.

Όλοι οι ασθενείς με νόσο Buerger είναι καπνιστές. Χρήση καπνού δεν είναι μόνο το κάπνισμα, αλλά κάθε μορφή καπνού, όπως οι απλές τσίχλες νικοτίνης.

Ο μόνος τρόπος για να σταματήσει η πορεία της νόσου είναι η διακοπή του καπνίσματος. Διαφορετικά, οι ασθενείς θα υποστούν κάποιο μικρό ή μεγάλο ακρωτηριασμό.

Συμπτώματα

Η νόσος Buerger περιλαμβάνει τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Πόνος στα χέρια ή τα πόδια, τυπικά μετά από χρήση τους (χειρωνακτικές εργασίες, περπάτημα). Ο πόνος αυτός υποχωρεί με την ανάπαυση.
• Φλεγμονή στο δέρμα, ακριβώς πάνω από μία φλέβα, λόγω δημιουργίας θρόμβου μέσα σε αυτή (επιπολής/ επιφανειακή θρομβοφλεβίτιδα).
• Δάκτυλα χεριού ή ποδιού που γίνονται ωχρά/άσπρα όταν εκτίθενται στο κρύο (φαινόμενο Raynaud).
• Επώδυνες πληγές στα δάκτυλα των ποδιών ή των χεριών.

Αίτια της νόσου

Τα ακριβή αίτια της νόσου δεν είναι γνωστά. Πιθανότατα υπάρχει μια γενετική προδιάθεση από κατάλληλα γονίδια για την εκδήλωση της νόσου. Το τελικό αποτέλεσμα είναι φλεγμονή αγγείων των άκρων, αποκλεισμός τους από θρόμβο και μείωση της αιμάτωσης των ιστών που φυσιολογικά αυτά τροφοδοτούν. Η μειωμένη αιμάτωση οδηγεί σε μειωμένα επίπεδα οξυγόνου και θρεπτικών ουσιών στους ιστούς. To αποτέλεσμα είναι, στα μεν αρχικά στάδια της νόσου τα άκρα να πονούν κατά την χρήση τους, και εν συνεχεία, στα πιο προχωρημένα στάδια να νεκρώνονται.

Παράγοντες κινδύνου

Το κάπνισμα θεωρείται ο βασικότερος παράγοντας κινδύνου για την νόσο Buerger. Δεν είναι γνωστό με ποιον ακριβώς μηχανισμό προκαλείται αυτό, αλλά όλοι πρακτικά οι ασθενείς με αυτή την νόσο είναι καπνιστές ή απλά χρήστες καπνού σε οποιαδήποτε μορφή του, ακόμα και σε απλές τσίχλες νικοτίνης. Μεγαλύτερη προδιάθεση για εμφάνιση νόσοωBuerger φαίνεται να έχουν οι χρήστες ακατέργαστου καπνού.

Κίνδυνο διατρέχουν ακόμα και οι παθητικοί καπνιστές. Με την εμφάνιση της νόσου, οι ασθενείς όχι μόνο πρέπει να αποφεύγουν το κάπνισμα, αλλά και τους χώρους που υπάρχει καπνός.

Επιπλέον, υπάρχουν κάποιες ενδείξεις στην βιβλιογραφία ότι η χρόνια φλεγμονή των ούλων ενδεχομένως να συνδέεται με την εμφάνιση της νόσου.

Επιπλοκές της νόσου

Η βασική επιπλοκή της νόσου είναι ο αποκλεισμός των αρτηριών των άκρων με αποτέλεσμα την μείωση του απαραίτητου οξυγόνου και θρεπτικών ουσιών για την επιβίωση των ιστών. Έτσι, δεν φτάνει ικανή ποσότητα οξυγόνου προς τα άκρα των δακτύλων, με αποτέλεσμα την νέκρωσή τους (γάγγραινα). Η γάγγραινα παρουσιάζεται με σκούρο μπλε ή μαύρο χρώμα δέρματος, απώλεια αίσθησης στην πάσχουσα περιοχή και ανάδυση άσχημης μυρωδιάς.

Η γάγγραινα αποτελεί σημαντικό πρόβλημα υγείας που μπορεί να οδηγήσει σε ακρωτηριασμό του σκέλους.

Διαγνωστικές εξετάσεις

Δεν υπάρχουν διαγνωστικές εξετάσεις, οι οποίες να επιβεβαιώνουν τη νόσο Buerger. Ο γιατρός σου όμως μπορεί να παραγγείλει εξετάσεις οι οποίες μπορούν να αποκλείσουν άλλες παρόμοιες παθήσεις και έτσι, εξ' αποκλεισμού, να οδηγηθείς στην διάγνωση της νόσου. Οι εξετάσεις αυτές είναι:

• Εξετάσεις αίματος. Εξετάζεται η συγκέντρωση ειδικών ουσιών στο αίμα προς αποκλεισμό νοσημάτων με παρόμοια κλινική εικόνα της νόσου Buerger όπως: λύκος, σκληρόδερμα, διαβήτης, διαταραχές πήξεως και άλλες.
• Δοκιμασία Allen. Εξετάζεται η βατότητα των αρτηριών που τροφοδοτούν με αίμα το χέρι. Αρχικά ο ασθενής κάνει το χέρι γροθιά για να διώξει το αίμα από αυτό. Μετά, ο γιατρός πιέζει στις δύο πλευρές του καρπού για να κλείσει τις δύο αρτηρίες που τροφοδοτούν το χέρι με αίμα. Σε αυτή την φάση το χέρι γίνεται ωχρό από την έλλειψη αίματος σε αυτό. Μετά, απελευθερώνεται η κάθε πλευρά του καρπού και ανάλογα από τον χρόνο που χρειάζεται για να επανέλθει το φυσιολογικό χρώμα του χεριού, καταλαβαίνουμε αν οι αρτηρίες αυτές είναι ανοιχτές ή όχι.
• Αγγειογραφία. Πρόκειται για μία επεμβατική διαγνωστική μέθοδο με την οποία, από μία μεγάλη αρτηρία (συνήθως στην βουβωνική περιοχή) εισάγουμες ειδικούς καθετήρες (μικρούς σωλήνες), μέσω των οποίων γίνεται έγχυση σκιαγραφικής ουσίας προς τις αρτηρίες που θέλουμε να εξετάσουμε. Στην συνέχεια λαμβάνονται πολλαπλές ακτινογραφίες και έτσι παίρνουμε πληροφορίες για τις στενώσεις που υπάρχουν στο αρτηριακό δέντρο, τόσο για την έκτασή τους, όσο και για την ακριβή ανατομική τους εντόπιση. Οι πληροφορίες αυτές, όχι μόνο έχουν διαγνωστική αξία, αλλά μας βοηθούν και στον σχεδιασμό μιας χειρουργικής επέμβασης.

Η αγγειογραφία μπορεί να γίνει όχι μόνο στο σκέλος που πάσχει, αλλά και στα υπόλοιπα, παρά την έλλειψη συμπτωμάτων. Έτσι, μπορούμε να δούμε αγγειακές βλάβες, πριν ακόμα εκδηλωθούν συμπτώματα.

Θεραπεία και φάρμακα

Δυστυχώς, δεν υπάρχει θεραπεία για την νόσο Buerger. Μπορούμε όμως να σταματήσουμε την εξέλιξη της νόσου και την αποφυγή συμπτωμάτων και ακρωτηριαστικών επεμβάσεων με την πλήρη αποχή από όλα τα προϊόντα καπνού. Είναι σημαντικό να καταλάβεις ότι ακόμα και λίγα τσιγάρα την ημέρα, ακόμα και η μικρή ποσότητα νικοτίνης που περιέχουν οι τσίχλες διακοπής καπνίσματος, μπορούν να πυροδοτήσουν τη νόσο. Έτσι, απαιτείται ειδική υποστήριξη για απεξάρτηση από τον καπνό, είτε με συμβουλευτική υποστήριξη από ειδικούς, είτε με τη χορήγηση κατάλληλων φαρμακευτικών ουσιών.

'Aλλες θεραπείες με μικρή αποτελεσματικότητα

• Αγγειοδιασταλτικά φάρμακα, ή φάρμακα που εμποδίζουν την δημιουργία θρόμβων.
• Περιοδική συμπίεση των άκρων με ειδικές συσκευές, προκειμένου να αυξηθεί η αιματική ροή στα χέρια ή τα πόδια.
• Καταστροφή νεύρων που προκαλούν σύσπαση των αρτηριών, προκειμένου αυτά να διασταλούν (συμπαθεκτομή).
• Ερεθισμός περιοχών του νωτιαίου μυελού για αγγειοδιαστολή των αρτηριών.
• Παράγοντες αγγειογένεσης (δημιουργίας νέων αγγείων), θεραπεία που ακόμη βρίσκεται σε πειραματικό στάδιο.
• Ακρωτηριασμός τμήματος ή και ολόκληρου του σκέλους, προκειμένου να ελεγθεί φλεγμονή ή γάγγραινα του σκέλους.

Καθημερινές συνήθειες για προστασία των χεριών και ποδιών

Αν πάσχεις από νόσο Buerger τα χέρια και τα πόδια χρειάζονται καθημερινή φροντίδα. Τα δάκτυλα πρέπει να ελέγχονται καθημερινά για μικροτραυματισμούς στο δέρμα, έχοντας κατά νου ότι αν έχεις απώλεια αίσθησης σε κάποιο δάκτυλο, αυτό μπορεί να τραυματιστεί χωρίς να γίνει αντιληπτό. Πάντα προστάτευε τα δάκτυλά σου από τραυματισμούς και απέφευγε την έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες.

Η μειωμένη αιμάτωση στα άκρα καθιστά τους ιστούς ευαίσθητους στις λοιμώξεις από μικρόβια. Ακόμα και μικροτραυματισμοί στο δέρμα (π.χ. απλές γρατσουνιές) μπορούν να εξελιχθούν σε σοβαρές λοιμώξεις. Έτσι, ακόμα και τα πιο μικρά τραύματα πρέπει να πλένονται καλά με νερό και σαπούνι. Μετά, πρέπει να τοποθετείται πάνω τους αντιβιοτική αλοιφή και ακολούθως να καλύπτονται με καθαρή γάζα. Τα τραύματα πρέπει να εξετάζονται καθημερινά, προκειμένου να ελέγχονται αν επουλώνονται φυσιολογικά. Σε αντίθετη περίπτωση πρέπει να αναζητείται άμεσα εκτίμηση από ειδικό.

Κάνε συχνές επισκέψεις στον οδοντίατρό σου, προκειμένου να ελέγχεται η στοματική ουλίτιδα, λόγω της σύνδεσής της με της νόσο.

Οι ασθενείς που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη μπορεί να εμφανίσουν διάφορα προβλήματα στα πόδια τους. Δυστυχώς, ένα από τα χαρακτηριστικά των διαβητικών ασθενών είναι ότι, ακόμα και μία απλή δερματική βλάβη μπορεί να εξελιχθεί σε σοβαρή κατάσταση, ικανή να απειλήσει ακόμη και την βιωσιμότητα του σκέλους.

Διαβητική νευροπάθεια

Η διαβητική νευροπάθεια (προσβολή των νεύρων από τον διαβήτη) είναι συνήθως μία επώδυνη κατάσταση. Οι ασθενείς παραπονιούνται για πόνο στα πόδια, χωρίς την επίδραση κάποιου εξωτερικού ερεθίσματος. Ενώ λοιπόν η διαβητική νευροπάθεια είναι επώδυνη, μπορεί την ίδια στιγμή να είναι υπεύθυνη για αναισθησία σε εξωτερικά ερεθίσματα, είτε αυτά είναι επώδυνα, είτε προκαλούν μία απλή πίεση. Με το ίδιο τρόπο, μπορεί να υπάρχει πρόβλημα στην αναγνώριση της ζέστης ή του κρύου.

Η απώλεια αυτής της αίσθησης μπορεί να σημαίνει ακόμη και σημαντικό τραυματισμό του ποδιού, χωρίς αυτό να γίνει αντιληπτό από τον ασθενή. Για παράδειγμα, κάποιος ασθενής μπορεί να περπατάει για ώρες, έχοντας μέσα στο παπούτσι του κάποιο πετραδάκι, χωρίς να νιώσει την παραμικρή ενόχληση. Μπορεί λοιπόν να εμφανιστεί μία τραυματική "φουσκάλα¨ στο πόδι, χωρίς καθόλου πόνο, και αυτή να γίνει αντιληπτή μόνο σε περίπτωση εκτεταμένης φλεγμονής. ?λλο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι να βρίσκονται τα πόδια κοντά σε μια πηγή θερμότητας (π.χ. τζάκι) και λόγω της έλλειψης της αίσθησης του πόνου να προκληθεί έγκαυμα χωρίς ο ασθενής να το καταλάβει.

Δερματικές αλλαγές στο διαβητικό πόδι

Ο διαβήτης μπορεί να προκαλέσει διάφορες αλλαγές στο δέρμα των ποδιών. Η πιο συχνή από αυτές είναι η έντονη ξηρότητα, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε εμφάνιση μικρών ρωγμών και αποφολίδωση του δέρματος (απώλεια των επιφανειακών στοιβάδων του). Η ξηρότητα αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι τα νεύρα που ελέγχουν την λίπανση και την υγρασία του δέρματος των ποδιών, στα πλαίσια της διαβητικής νευροπάθειας, δεν λειτουργούν φυσιολογικά.

Μετά από το μπάνιο λοιπόν, είναι σημαντικό να στεγνώνεις καλά τα πόδια και να "φυλακίζεις" την υγρασία που μένει με κάποια ενυδατική κρέμα, χωρίς άρωμα.

Μην χρησιμοποιείς λάδια ή κρέμες ανάμεσα από τα δάκτυλα του ποδιού. Η επιπλέον υγρασία σε αυτές τις περιοχές μπορεί να οδηγήσει σε λοίμωξη. Επιπλέον, απέφυγε το μούλιασμα των ποδιών στο νερό. Αυτό μπορεί να προκαλέσει σημαντική ξηρότητα στο δέρμα.

Δερματικοί τύλοι - κάλοι

Οι δερματικοί κάλοι (τύλοι) είναι τοπικές σκληρύνσεις του δέρματος. Τα πόδια των διαβητικών έχουν μεγαλύτερη προδιάθεση για ανάπτυξη δερματικών κάλων, οι οποίοι μάλιστα έχουν την τάση να μεγαλώνουν ταχύτερα, σε σχέση με τους μη διαβητικούς ασθενείς. Αυτό συμβαίνει γιατί οι κάλοι δημιουργούνται σε περιοχές αυξημένης πίεσης του ποδιού, από τα υποκείμενα οστά. Στους διαβητικούς, συχνά διαταράσσεται η σχετική θέση των οστών του ποδιού μεταξύ τους, έτσι αυτά δεν υποβαστάζουν το βάρος του σώματος συμμετρικά. Κάποιες περιοχές, λοιπόν, κυρίως στην κάτω επιφάνεια του ποδιού, δέχονται μεγαλύτερη πίεση από αυτή που μπορούν να αντέξουν και η πίεση αυτή δημιουργεί τους κάλους. Κάλοι μεγάλου μεγέθους δηλώνουν την ανάγκη για χρήση ειδικών παπουτσιών ή επιθεμάτων.

Οι κάλοι των ποδιών, αν δεν αφαιρεθούν προσεκτικά, μεγαλώνουν, ανοίγουν, και έτσι δημιουργούνται ανοιχτές πληγές (έλκη), τα οποία με την σειρά τους μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές λοιμώξεις. Ποτέ μην αποπειραθείς να αφαιρέσεις τους κάλους μόνο σου. Μπορεί έτσι να τραυματίσεις το πόδι και να προκαλέσεις την εμφάνιση ανοιχτής πληγής. Πάντα η εργασία αυτή πρέπει να γίνεται από ειδικό. Επιπλέον, ποτέ μην προσπαθήσεις να αντιμετωπίσεις τους κάλους με διάφορες χημικές ουσίες που κυκλοφορούν στο εμπόριο. Αυτές μπορούν να "κάψουν" το δέρμα σου.

Οι κάλοι μπορούν να ελεγχθούν με την καθημερινή χρήση ελαφρόπετρας. Η χρήση της ελαφρόπετρας είναι προτιμότερο να γίνεται σε υγρό δέρμα, αμέσως μετά το μπάνιο. Στη συνέχεια στεγνώνουμε το πόδι και εφαρμόζουμε την ενυδατική κρέμα.

Διαβητικά έλκη

Τα διαβητικά έλκη παρατηρούνται συνήθως στην κάτω επιφάνεια του ποδιού, κεντρικότερα του δευτέρου δακτύλου, σημείο που δέχεται, εκτός από την πτέρνα, την μεγαλύτερη πίεση του βάρους του σώματος στην στάση και την βάδιση (εικόνα). ?λλη συχνή θέση εντόπισης είναι η κάτω επιφάνεια του μεγάλου δακτύλου. Έλκη στα πλάγια του ποδιού οφείλονται συνήθως σε τραυματισμούς από παπούτσια, τα οποία δεν εφαρμόζουν σωστά. Ποτέ δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κάθε έλκος, όσο μικρό και αν είναι, όσο ανώδυνο και αν είναι, πρέπει να εξετάζεται από ειδικό! Παραμελημένα έλκη μπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρές φλεγμονές και να θέσουν σε κίνδυνο την βιωσημότητα ολόκληρου του κάτω άκρου!

Ο γιατρός σου μπορεί να σου συστήσει διάφορα πράγματα να κάνεις για ένα διαβητικό έλκος. Μπορεί να χρειαστούν ακτινογραφίες του ποδιού για να ελεγχθούν τα οστά. Μπορεί επίσης να γίνουν καλλιέργειες για να αποκαλυφθούν τυχόν μικρόβια και να αποφασιστεί με αυτό τον τρόπο, ποια είναι η πιο κατάλληλη αντιβίωση για την καταπολέμησή τους. Ακόμη μπορεί να χρειαστεί αφαίρεση νεκρωμένου ή φλεγμονώδους ιστού, κάτι που μπορεί να σημαίνει εισαγωγή στο νοσοκομείο.

Μία πολύ σημαντική πληροφορία για τα διαβητικά έλκη είναι η αποφυγή εφαρμογής πίεσης-βάρους πάνω σε αυτά. Τα έλκη, όταν δέχονται βάρος, ανοίγουν περισσότερο και η φλεγμονή διασπείρεται βαθύτερα. Πολλές φορές χρειάζεται η αποφυγή της βάδισης ή η βάδιση να γίνεται μόνο με την χρήση ειδικών παπουτσιών ή ναρθήκων.

Για την επούλωση του έλκους είναι πολύ σημαντική επίσης η καλή ρύθμιση του σακχάρου του αίματος. Η υπεργλυκαιμία αποτελεί μεγάλο εμπόδιο όλων των μηχανισμών επούλωσης των πληγών. Ακόμη, είναι σημαντικό να γίνεται λεπτομερής έλεγχος της αρτηριακής κυκλοφορίας. Η μειωμένη αιμάτωση του ποδιού επίσης εμποδίζει την επούλωση των ελκών και πολλές φορές είναι αναγκαία η εκτέλεση αγγειοχειρουργικών επεμβάσεων επαναιμάτωσης του ποδιού.

Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται και μετά την επιτυχή επούλωση του έλκους. Ο ουλώδης ιστός που κλείνει το έλκος είναι ευαίσθητος ιστός και μπορεί να ξανατραυματιστεί, αν δεν προσέξουμε. Μπορεί να χρειαστεί να φοράς ειδικά παπούτσια, τα οποία προστατεύουν το επουλωθέν έλκος, για να μην ξανανοίξει (υποτροπή).

"Φτωχή" κυκλοφορία των ποδιών

Η μειωμένη αιμάτωση στα πόδια όχι μόνο εμποδίζει την μάχη του οργανισμού ενάντια στην φλεγμονή, αλλά μειώνει και την δυνατότητα επούλωσης. Ο διαβήτης σκληραίνει και στενεύει τα αγγεία που στέλνουν αίμα στο πόδι για να παραμένει αυτό ζωντανό. Υπάρχουν κάποια μέτρα που μπορείς να λάβεις προκειμένου να ελέγξεις κάποιους από τους παράγοντες που καταστρέφουν την αιματική κυκλοφορία: Έτσι, μην καπνίζεις και ακολούθησε πιστά τις οδηγίες του γιατρού σου για τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης και της χοληστερίνης.

Ασθενείς με "φτωχή" κυκλοφορία αισθάνονται τα πόδια τους κρύα και έχουν την έντονη επιθυμία να τα ζεστάνουν. Δυστυχώς, λόγω της μειωμένης αίσθησης του ζεστού, τα πόδια, είναι πολλές φορές εύκολο να πάθουν σοβαρά εγκαύματα από την χρήση ζεστού νερού ή ζεστών επιθεμάτων. Ο πιο ασφαλής τρόπος για να ζεσταθούν τα πόδια είναι η χρήση καλτσών.

Μερικοί ασθενείς παρουσιάζουν πόνο στις γάμπες, μετά από περπάτημα, ή όταν ανεβαίνουν σκάλες. Ο πόνος αυτός σταματά μέσα σε λίγα λεπτά από την ανάπαυση και είναι γνωστός ως διαλείπουσα χωλότητα. Στην περίπτωση αυτή το κάπνισμα πρέπει να διακοπεί άμεσα και ο ασθενής να ακολουθήσει ειδικό πρόγραμμα περπατήματος. Κάποιες φορές, ειδικά φάρμακα μπορούν να βελτιώσουν τα ενοχλήματα αυτά.

Η άσκηση είναι μία πολύ καλή συνήθεια σε περίπτωση "φτωχής" κυκλοφορίας ενός διαβητικού ασθενούς. Είναι πολύ σημαντικό όμως αυτό να γίνεται με κατάλληλα παπούτσια, που εφαρμόζουν καλά στα πόδια, για να αποφεύγονται οι τραυματισμοί. Το περπάτημα ή το τρέξιμο πρέπει να αποφεύγονται στην περίπτωση ανοιχτών πληγών.

Ακρωτηριασμός

Οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη έχουν πολύ μεγαλύτερη πιθανότητα να υποστούν ένα ακρωτηριασμό στο κάτω άκρο, σε σχέση με τους μη διαβητικούς ασθενείς. Ο λόγος είναι η μεγαλύτερη συχνότητα περιφερικής αγγειοπάθειας στους διαβητικούς, που μειώνει το αίμα που φτάνει στα πόδια, καθώς και η διαβητική νευροπάθεια που μειώνει την αίσθηση του πόνου ή γενικότερα των εξωτερικών, δυνητικά τραυματικών, ερεθισμάτων. Ο συνδυασμός αυτών των παθήσεων αυξάνει σημαντικά την πιθανότητα έλκους και φλεγμονής που μπορούν να οδηγήσουν σε ένα ακρωτηριασμό. Οι περισσότεροι ακρωτηριασμοί μπορούν να αποφευχθούν με κατάλληλα παπούτσια και κατάλληλη καθημερινή φροντίδα των ποδιών.

Μία από τις μεγαλύτερες απειλές για τα πόδια είναι το κάπνισμα. Το κάπνισμα προσβάλει κυρίως τα μικρά αγγεία στα πόδια, μειώνει την αιμάτωσή τους και εμποδίζει την επούλωση των πληγών. Οι περισσότεροι διαβητικοί ασθενείς που ακρωτηριάζονται είναι καπνιστές.

Τι είναι ο όγκος καρωτιδικού σωματίου;

Ο όγκος του καρωτιδικού σωματίου είναι είναι όγκος στο πλάι του λαιμού (δεξιά ή αριστερά), ο οποίος αναπτύσεται στην περιοχή που η καρωτίδα αρτηρία διχάζεται σε μικρότερους κλάδους. Ο όγκος αυτός είναι γνωστός και ως "χημοδέκτομα" ή "παραγαγγλίωμα". Οι όγκοι αυτοί συνήθως δεν είναι απειλητικοί για την ζωή, αλλά έχουν την τάση να μεγαλώνουν γρήγορα και να πιέζουν γειτονικά νεύρα και αγγεία προκαλώντας βλάβη τους.

Οι όγκοι του καρωτιδικού σωματίου είναι σπάνιοι, συναντώνται τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες, συχνά σε άτομα που ζουν σε μεγάλα υψόμετρα, πιθανότατα λόγω της χρόνιας έλλειψης οξυγόνου.

Τι προκαλεί την εμφάνιση των όγκων του καρωτιδικού σωματίου;

Τις περισσότερες φορές η αιτία των όγκων αυτών είναι άγνωστη. Παρ’ όλα αυτά, το να ζει κανείς σε μεγάλο υψόμετρο θεωρείται παράγοντας κινδύνου, πιθανότατα λόγω της χρόνιας έλλειψης οξυγόνου. Επιπλέον, σε ένα μικρό ποσοστό ασθενών οι λόγοι είναι κληρονομικοί και τέτοιοι όγκοι υπάρχουν σε αρκετά μέλη της ίδιας οικογένειας.

Ποια είναι τα συμπτώματα των όγκων καρωτιδικού σωματίου;

Αρχικά οι όγκοι αυτοί δεν προκαλούν κανένα σύμπτωμα. Γίνονται αντιληπτοί ως προοδευτικά αυξανόμενοι σε μέγεθος όγκοι του λαιμού που δεν προκαλούν πόνο. Με την πάροδο πολλών ετών, καθώς το μέγεθός τους αυξάνει σημαντικά, μπορεί να προκαλέσουν τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Βράγχος φωνής
• Δυσκολίες στην κατάποση
• Μερική παράλυση ή μούδιασμα της γλώσσας
• Αδυναμία ή πόνος στους ώμους
• Αλλαγές στην όραση ή πτώση βλεφάρου
• Υψηλή πίεση ή ταχυπαλμίες
• Φύσημα στην πλάγια πλευρά του λαιμού (θόρυβος καθώς το αίμα κυκλοφορεί μέσα από στενωμένη αρτηρία)

Η αύξηση του μεγέθους του όγκου είναι πολύ βραδεία και η παθολογική αυτή κατάσταση δεν αποτελεί ιατρικό επείγον. Παρ’ όλα αυτά, όταν υπάρχει υποψία για τέτοιο όγκο πρέπει να γίνεται εκτίμηση από ειδικό χειρουργό.

Διαγνωστικές εξετάσεις και θεραπεία

Ο γιατρός που υποπτεύεται την παρουσία όγκου καρωτιδικού σωματίου, αρχικά θα δώσει οδηγία για την εκτέλεση υπερήχου στην περιοχή της καρωτίδας αρτηρίας. Εν συνεχεία, περισσότερες πληροφορίες για τον όγκο μπορούν να ληφθούν με μαγνητική τομογραφία ή μαγνητική αγγειογραφία. Η μαγνητική αγγειογραφία θα μας δώσει και τις κατάλληλες ανατομικές πληροφορίες για τον σχεδιασμό της επέμβασης αφαίρεσης του όγκου. Για τον τελικό σχεδιασμό της επέμβασης μπορεί να χρειαστεί κλασσική αγγειογραφία, (επεμβατική μέθοδος με παρακέντηση αρτηρίας στο πάνω μέρος του μηρού).

Θεραπεία

Η θεραπεία του όγκου του καρωτιδικού σωματίου συνίσταται στην χειρουργική αφαίρεσή του. Επιπλέον, μετά την αφαίρεση του όγκου, μπορεί να χρειαστεί επιδιόρθωση της καρωτίδας αρτηρίας.

Κάποιες φορές μπορεί να προηγηθεί της χειρουργικής αφαίρεσης μία επέμβαση που ονομάζεται εμβολισμός. Ο εμβολισμός γίνεται κατά την διάρκεια της επεμβατικής αγγειογραφίας, κατά την οποία ρίχνουμε σκιαγραφική ουσία μέσα στα αγγεία, προκειμένου να πάρουμε λεπτομερείς εικόνες από αυτά. Στον εμβολισμό, κάποια από τα αγγεία που τροφοδοτούν με αίμα τον όγκο, αποκλείνονται (εμβολίζονται) με ειδικές ουσίες ή υλικά. Το αποτέλεσμα είναι η μείωση της τροφοδοσίας του όγκου με αίμα. Όταν μειώνεται η τροφοδοσία του όγκου με αίμα, η αφαίρεσή του, συνήθως, γίνεται ευκολότερη.

Η χειρουργική αφαίρεση του όγκου πραγματοποιείται σε μια "ευαίσθητη" περιοχή γεμάτη από πολλά σημαντικά νεύρα. Τα νεύρα αυτά είναι υπεύθυνα για σημαντικές λειτουργίες όπως η κίνηση της γλώσσας, η κίνηση των μυών του προσώπου, της κατάποσης, ακόμα και της αναπνοής. Είναι αναγκαίο η επέμβαση να εκτελείται από έμπειρους χειρουργούς για την αποφυγή βλάβης των παραπάνω νεύρων.