Ανοιχτή χειρουργική θεραπεία

Η ανοιχτή χειρουργική θεραπεία αποτελεί τον παραδοσιακό τρόπο αντιμετώπισης ενός ΑΚΑ. Πραγματοποιείται με τομή στην κοιλιά του ασθενούς και επιδιώκει να αντικαταστήσει το παθολογικό (ανευρυσματικό) τμήμα της αορτής με ένα συνθετικό μόσχευμα (σωλήνας) το οποίο συγκρατείται με ράμματα στην φυσιολογική αορτή.

Σχηματική απεικόνιση αντικατάστασης ανευρύσματος κοιλιακής αορτής με ευθύ συνθετικό μόσχευμα (σωλήνας) κατά την «ανοιχτή» μέθοδο αποκατάστασης.

Κατά τη διάρκεια τοποθέτησης του συνθετικού μοσχεύματος απαιτείται διακοπή της κυκλοφορίας του αίματος στην αορτή. Η ανοιχτή επέμβαση τυπικά πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία και συνήθως διαρκεί 2 με 4 ώρες.

Ο συνήθης χρόνος παραμονής του ασθενή στο νοσοκομείο μετά την επέμβαση είναι 7 ημέρες και ανάλογα την επουλωτική ικανότητα του οργανισμού, η πλήρης ανάρρωση μπορεί να διαρκέσει περίπου 3 μήνες.

Αν και η ανοιχτή μέθοδος είναι αποδεδειγμένα αποτελεσματική, ενδεχομένως κάποιοι ασθενείς να μην μπορούν να ανεχτούν αυτή την μείζονα επέμβαση.

Οι τρόποι αντιμετώπισης του ΑΚΑ είναι η ανοιχτή χειρουργική και η ενδαγγειακή αποκατάσταση.

Ενδαγγειακή θεραπεία

Η ενδαγγειακή θεραπεία είναι σχετικά καινούριος τρόπος για την αντιμετώπιση του ΑΚΑ.

Είναι λιγότερο επεμβατικός τρόπος σε σχέση με την ανοιχτή επέμβαση και πραγματοποιείται με αποκλεισμό του ανευρύσματος μέσω τοποθέτησης ενός ενδαγγειακού μοσχεύματος, μέσα από την παθολογική αορτή, το οποίο δημιουργεί ένα νέο μονοπάτι (αυλό) για τη ροή του αίματος.

Στην πάνω φωτογραφία απεικονίζεται ενδοαυλικό μόσχευμα εντός της κοιλιακής αορτής, το οποίο δημιουργεί ένα νέο μονοπάτι για την ροή του αίματος, αποκλείοντας το ανεύρυσμα από την κυκλοφορία. Όταν το αίμα ρέει μέσα στο ενδοαυλικό μόσχευμα, η παθολογική αορτή (μπαλλόνι) δεν δέχεται πιέσεις και έτσι δεν κινδυνεύει να υποστεί ρήξη (να σπάσει δηλαδή, προκαλώντας εσωτερική αιμορραγία).

Η κάτω φωτογραφία απεικονίζει ένα ενδαγγειακό/ αορτικό μόσχευμα, όπως θα πρέπει να είναι ανοιχτό μέσα στην αορτή.

Η ενδαγγειακή επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί υπό γενική, περιοχική ή τοπική αναισθησία και ενώ ο ασθενής είναι ξύπνιος, αλλά κατεσταλμένος και τυπικά απαιτεί 1 - 3 ώρες για να ολοκληρωθεί. Μετά την επέμβαση ο ασθενής παραμένει στο νοσοκομείο μερικές ημέρες και μπορεί να επιστρέψει στις φυσιολογικές του δραστηριότητες μέσα σε 6 εβδομάδες.

Παρά το γεγονός ότι η ενδαγγειακή αποκατάσταση είναι ελάχιστα επεμβατική και άρα λιγότερο τραυματική, δεν απαιτεί μετάγγιση του ασθενούς και η αποκατάσταση είναι αμεσότερη, η ενδαγγειακή θεραπεία δεν είναι ενδεδειγμένη για όλους τους ασθενείς με ΑΚΑ.

Επιπλέον, μετά την ενδαγγειακή αποκατάσταση του ΑΚΑ απαιτείται τακτικός περιοδικός έλεγχος (check-ups) που μπορεί να περιλαμβάνει ακτινογραφία, αξονική τομογραφία και κλινική εξέταση και πρέπει να πραγματοποιείται στον 1 και στους 6 μήνες μετά την επέμβαση και εν συνεχεία μία φορά ετησίως.

Η μακροπρόθεσμη ασφάλεια και αποτελεσματικότητα της ενδαγγειακής θεραπείας δεν έχει μελετηθεί επαρκώς. Κάποιοι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν επιπλέον επεμβάσεις για καταστάσεις όπως:

Ενδοδιαφυγή: Με τον όρο “Ενδοδιαφυγή” περιγράφεται η συνέχιση κάποιας ροής αίματος προς το ανεύρυσμα, παρά την τοποθέτηση του ενδαγγειακού μοσχεύματος. Οι περισσότερες ενδοδιαφυγές δεν προκαλούν προβλήματα, ένας μικρός αριθμός από αυτές απαιτούν περαιτέρω θεραπεία.

Αύξηση του ανευρύσματος ή ρήξη: Η αύξηση του ανευρύσματος δεν έχει πάντα συμπτώματα. Όταν αυτά υπάρχουν, το πιο συχνό είναι ο πόνος στη κοιλιακή χώρα ή στην μέση. Η ρήξη εκτός από πόνο, μπορεί να παρουσιαστεί και με ζάλη, απώλεια αισθήσεων, αίσθημα παλμών (ταχυκαρδία) και ξαφνική αδυναμία.

Απόφραξη σκέλους: Σημαντική μείωση της αιμάτωσης του κάτω άκρου με πόνο στους γοφούς ή στα πόδια κατά την βάδιση και ψυχρά, ωχρά ή κυανά πόδια.

Ενδαγγειακή αποκατάσταση

Η ενδαγγειακή θεραπεία των ΑΘΑ είναι σχετικά καινούρια μέθοδος. Λιγότερο επεμβατική σε σχέση με το ανοιχτό χειρουργείο, έχει σαν σκοπό τον αποκλεισμό του ανευρύσματος από την κυκλοφορία με την χρήση ενός ενδαγγειακού μοσχεύματος που τοποθετείται εσωτερικά της αορτής.

Το μόσχευμα τοποθετείται μέσα από το ανεύρυσμα, γεφυρώνοντας τα υγιή (μη ανευρυσματικά) τμήματα της αορτής, δημιουργώντας έτσι ένα νέο μονοπάτι για το αίμα, μέσα από το μόσχευμα και όχι μέσα από το ανεύρυσμα.

Η επέμβαση μπορεί να γίνει με την χρήση γενικής, περιοχικής ή και τοπικής αναισθησίας. Συνήθως διαρκεί 1 με 3 ώρες. Οι ασθενείς μένουν στο νοσοκομείο για λίγες ημέρες μετά το χειρουργείο και μπορούν να επιστρέψουν στους κανονικούς ρυθμούς ζωής μέσα σε 2 με 6 εβδομάδες από το χειρουργείο, ανάλογα με την γενική κατάσταση της υγείας τους.

Η μέθοδος αυτή απαιτεί συχνές επισκέψεις στον γιατρό σου για έλεγχο του μοσχεύματος. Τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα της μεθόδου δεν έχουν πλήρως μελετηθεί και έτσι είναι απαραίτητος ο συχνός έλεγχος του καλού χειρουργικού αποτελέσματος στο βάθος του χρόνου. Οι τρέχουσες οδηγίες για το μετεγχειρητικό έλεγχο περιλαμβάνουν επανεξέταση στον πρώτο μήνα, στους 6 μήνες, στους 12 μήνες, μετά την επέμβαση, και 1 φορά τον χρόνο μετά τον πρώτο χρόνο. Η επανεξέταση περιλαμβάνει απλή ακτινογραφία θώρακος, κλινική εξέταση και αξονική τομογραφία. Κάποιες φορές μπορεί να είναι αναγκαία μία άλλη απεικονιστική μέθοδος, όπως υπέρηχος ή μαγνητική τομογραφία.

Πιθανές επιπλοκές μετά από ενδαγγειακή αποκατάσταση ΑΘΑ

 Η ενδαγγειακή αντιμετώπιση του ΑΘΑ αποτελεί μεγάλη επέμβαση η οποία, αν και με μικρότερα ποσοστά επιπλοκών σε σχέση με την ανοιχτή επέμβαση, δεν τα μηδενίζει. Τις πρώτες 30 ημέρες από την επέμβαση, οι πιο συχνές επιπλοκές, αν αυτές εμφανιστούν, είναι:

• Αιμορραγία και απώλεια αίματος
• Βλάβη αγγείων (συμπερλαμβανομένης και της αορτής)
• Νεφρική ανεπάρκεια
• Καρδιακές αρρυθμίες
• Εντερική απόφραξη, ισχαιμία/νέκρωση εντέρου
• Πνευμονία, δυσκολίες στην αναπνοή
• Αναπνευστική ανεπάρκεια
• Διαφυγή αίματος προς το ανεύρυσμα και όχι προς το τεχνητό μονοπάτι που έχει δημιουργήσει το μόσχευμα.
• Επιπλοκές του τραύματος, όπως η λοίμωξη.
• Καρδιακές επιπλοκές
• Προσωρινή ή μόνιμη απώλεια των αισθήσεων στα πόδια, παράλυση κάτω άκρων
• Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο
• Θάνατος

Μπορεί να χρειαστεί και άλλο χειρουργείο μετά την ενδαγγειακή αποκατάσταση;

Τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα της ενδαγγειακής θεραπείας δεν έχουν ακόμα μελετηθεί. Μικρό ποσοστό ασθενών μπορεί να χρειαστεί επανεπέμβαση στις παρακάτω περιπτώσεις:

• Ενδοδιαφυγή: Ενδοδιαφυγή υπάρχει όταν, μετά την επέμβαση, συνεχίζει ένα μέρος του αίματος να ρέει προς την παθολογική αορτή (το ανεύρυσμα) και όχι μέσα από το καινούριο τεχνητό μονοπάτι, που είναι το ενδαγγειακό μόσχευμα.
• Αύξηση του ανευρύσματος ή ρήξη.
• Αποκλεισμός αγγείων, με συμπτώματα πόνου, αδυναμίας, μουδιάσματος στα χέρια, στα πόδια ή στους γοφούς, ή ωχρότητα ή κυάνωση στα χέρια ή στα πόδια.